Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üç günlük Körfez turu, Türk müteahhitlerini heyecanlandırdı. Önceki yıllarda metrodan otoyola, havaalanından su iletimine kadar Körfez ülkelerinde çok sayıda projeye imza atan Türk müteahhitlerinin yeni hedefleri arasında dijital dönüşüm, yapay zekâ, altyapı, akıllı şehir uygulamalarını Körfez’e taşıma bulunuyor. Körfez ülkelerinin Türkiye hedefinde ise lojistikten finansa, petro-kimyadan yenilenebilir enerjiye kadar bir çok sektöre yatırım bulunuyor.
Ticaret Bakanlığı yetkilileri, dünyanın alım gücü en yüksek ülkelerinin içinde bulunduğu Körfez ülkeleri ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin tarihi ve kültürel yakınlığın etkisiyle olumlu bir seyir izlediğine dikkat çekiyor. Bölgeye ihracatın 21 milyar dolara ulaştığı belirtilirken potansiyelin büyüklüğüne vurgu yapılıyor. Bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye göre Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri ile ticari ilişkiler ve önümüzdeki süreçte muhtemel işbirlikleri şöyle:
HEDEF AKILLI ŞEHİR PROJELERİ
Bir yıl önceye göre Türkiye’nin ihracatını üç kat artarak 1.1 milyar dolara çıkardığı Suudi Arabistan ile ikili ticaret hacmi 6.5 milyar seviyesinde bulunuyor. Türk müteahhitlerinin önemli hedef ülkeleri arasında yer alan Suudi Arabistan, en fazla proje üstlenilen altıncı ülke konumunda yer alıyor. Bugüne kadar Türkler, bu ülkede otoyollardan metroya, havalimanından su iletimine kadar çok sayıda projeye imza attı. Şirketler önümüzdeki süreçte de dijital dönüşüm, yapay zekâ, altyapı, akıllı şehir, gayrimenkul geliştirme ve inşaat alanındaki deneyimlerini Suudi Arabistan 2030 Vizyonu kapsamındaki tüm projelerde göstermeyi planlıyor. Aynı şekilde Suudi yatırımcıların da Türkiye’de birçok alanda işbirliği fırsatı yakalayabilecekleri değerlendiriliyor.
DOĞALGAZDA DEV YATIRIM
Katar ile ekonomik ilişkilerini son 10 yılda geliştiren Türkiye, 2022’de ihracatını yaklaşık yüzde 31 oranında artırarak 1.5 milyar dolara yükseltti. İki ülkenin dış ticaret hacmi 2.3 milyar dolara çıktı. Katar’ın 2022 sonu itibarıyla Türkiye’deki yatırımları ise 10 milyar dolara yaklaştı.
Türk müteahhitler Katar’da bugüne kadar 20 milyar dolar değerinde 190 proje üstlenirken, son dönemde büyük çaplı metro ve karayolu projelerini aldılar. Hedeflerinde ise Katar’ın yıllık ürettiği doğalgaz miktarını yaklaşık yüzde 50 oranında artıracak olan Kuzey Sahası Genişleme Projesi (North Field Expansion-NFE) kapsamında yeni işler üstlenmek bulunuyor. Beş yıl önce imzalanan Türkiye-Katar Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması sayesinde Katar Ulusal 2030 Vizyonu çerçevesindeki tüm projelerde Türk firmalarının aktif şekilde yer alması da hedefler arasında.
Türkiye’nin Körfez’deki en önemli ticaret ortaklarından olan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile ticaret hacmi geçen yıl 10 milyar dolara yaklaştı. BAE’den ithalat yüzde 83 oranında arttı, 4.5 milyar dolar oldu. Türkiye’ye yapılan stok yatırım tutarı 3.4 milyar dolar olan BAE’nin önümüzdeki süreçte Türkiye’de lojistik, finans, petro-kimya, yenilenebilir enerji ve altyapı alanları başta olmak üzere yatırım payını artırması öngörülüyor. BAE yatırım fonları, kamu ve özel sektör şirketleri Türkiye’ye yatırım için özel bir çalışma yürütüyor.
HEDEF 25 MİLYAR DOLAR
Mart ayında imzalanan Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması ile iki ülke ticaret hacminin beş yıl içinde 25 milyar dolara ulaşması hedeflenirken, Türk müteahhitleri bu ülkede konuttan metroya, havalimanından karayoluna yaklaşık 13 milyar dolarlık 141 proje üstlenmiş durumdalar. Abu Dabi 2030 Vizyonu ile Emirlik ekonomisinde petrol üretiminin ekonomiye katkısının 2030’da yüzde 36’ya düşürülmesi ve enerji, petro-kimya, metaller, havacılık-savunma sanayi başta olmak üzere birçok sektörde yatırımların yönlendirilmesi planlanıyor.
KÖRFEZDEN TÜRKLERE ÖZEL DAVET
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkan Vekili ve YDA Grup Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Arslan Körfez ülkelerinin Türk mütehahhitleri için her zaman için çok önemli bir pazar olduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı: “Sadece Suudi Arabistan’da 20 yılda 25 milyar doların üzerinde iş yaptık ve önümüzdeki 7 yılda 2030 vizyonu çerçevesinde Suudi Arabistan’da yüzlerce milyar dolarlık proje onaylandı, bütçeleri hazır ve yapımına başlayacaklar. Suudi Arabistan Türk müteahhitlerinin başarısını, müteahhitler de o pazarı, kurallarını iyi biliyor. Siyasi sıkıntılar dönemi de sona erdi ve şimdi artık Türk müteahhitleri liste başına koydular. Öyle ki bu yıl içinde heyetler dörtten fazla kez ellerinde dosyalarla, roadshow’a geldiler, projelerini sundular. Geçen hafta konut ve belediyelerden sorumlu bakan ve ekibi Türkiye Müteahhitler Birliği’ni ziyaret etti. Projeleri Türklerden başka istenilen kalitede, uygun fiyatta ve süresinde bitirecek kimse olmadığını biliyorlar. YDA ve yedi firma daha ARAMCO’nun kısa listesine girdik. Katar ve BAE’de de Suudi Arabistan gibi aynı şekilde iş hiç bitmez. Katar yeni bir city yapıyor, gerek Abudabi’de gerekse Katar’da aynı şekilde Türk firmalarının çok iyi tecrübeleri var. İnanıyoruz ki ikili iyi ilişkiler Türk firmalarının tercih edilmesinde öncelik sağlayacak.”
Hüseyin Arslan
